75. urodziny Anny Seniuk

17 listopada 2017 roku swoje 75. urodziny obchodzi Anna Seniuk.

Anna Seniuk urodziła się 17 listopada 1942 roku w Stanisławowie. „Zawsze marzyłam, żeby być pilotem albo zakonnicą. To były moje dwa największe marzenia w dzieciństwie” – wyznała w wywiadzie-rzece „Nietypowa baba jestem”, jaki przeprowadziła z nią jej córka, Magdalena Małecka-Wippich. Ostatecznie, namówiona przez nauczycielkę z liceum, wybrała jednak aktorstwo. W 1964 roku ukończyła PWST w Krakowie. Jej kolegami i koleżankami z roku byli m.in.: Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Teresa Lipowska oraz Jan Nowicki. Zaraz po studiach dostała angaż w Starym Teatrze w Krakowie, gdzie występowała do 1970 roku. Potem przeprowadziła się do Warszawy. Od ponad czterech dekad z powodzeniem gra na deskach stołecznych teatrów: Ateneum (1970-74, 1991-2003), Powszechnego (1977-82) i Polskiego (1982-91). Od roku 2003 jest w zespole Teatru Narodowego. „Aktorstwo to szalona amplituda – w jednym roku można być na topie, a w następnym spaść na sam dół i być wytykanym palcem przez krytyków i kolegów” – przyznała 15 lat temu na łamach „Rzeczpospolitej”.

Pani Karwowska

W kinie Anna Seniuk zadebiutowała skromną rolą Magdy w pierwszej z dwóch części „Weekendów” w reżyserii Jana Rutkiewicza. Wkrótce pojawiły się kolejne, już większe kreacje – m.in. kelnerki w „Niekochanej” Janusza Nasfetera, Magdalenki w „Lalce” Wojciecha Jerzego Hasa czy też służącej Józi w „Romantycznych” Stanisława Różewicza.

Swoją pierwszą dużą rolę dostała w „Kardiogramie” (1971) Romana Załuskiego. Zagrała w nim Teresę Wojciechowską, kochankę dr. Adama Rawicza. Przy okazji tej roli została pierwszą polską aktorką filmową, która pokazała biust na dużym ekranie. „Ten film nie epatował seksem i dziś nikt nie zwróciłby uwagi na ten kilkuminutowy epizodzik. Grałam żonę, która zdradza męża. Jest w swoim związku bardzo nieszczęśliwa i otwiera się dopiero przy kochanku. Trzeba to było jakoś pokazać, więc ten mój nagi biust był usprawiedliwionym zabiegiem artystycznym” – tłumaczyła później w jednym z wywiadów. Potem zagrała m.in. szlachciankę Magdę w serialu „Czarne chmury”. Jednak największą popularność, sympatię oraz uznanie widzów i dziennikarzy (nagroda magazynu „Ekran”) przyniosła jej rola Magdy Karwowskiej, żony inżyniera Karwowskiego (w tej roli Andrzej Kopiczyński), w kultowym serialu lat 70. „40-latek”. Jego twórca, Jerzy Gruza, po blisko dwóch dekadach powrócił do swoich bohaterów, kiedy w 1993 roku wyreżyserował „Czterdziestolatka. 20 lat później”.

Od Wajdy do Wichrowskiego

Przełom lat 70. i 80. Anna Seniuk rozpoczęła od współpracy z Andrzejem Wajdą, u którego zagrała postać Julci w nominowanych do Oscara „Pannach z Wilka”. W pamięci widzów pozostaną również jej role w takich polskich produkcjach jak „Ćma” Tomasza Zygadły, gdzie jako Magda, kochanka Jana, partnerowała Romanowi Wilhelmiemu, „Konopielka” Witolda Leszczyńskiego, gdzie wcieliła się w Handzię oraz w serialu „Szaleństwa panny Ewy” w reżyserii Kazimierza Tarnasa, w którym zagrała Szymbartową. Z kolei Agnieszka Holland obsadziła ją w roli działaczki hitlerowskiej, przewożącej Sally’ego do Rzeszy w nominowanym do Oscara filmie „Europa, Europa”. Wystąpiła również w „Szwedach z Warszawy” Włodzimierza Gołaszewskiego, „Przypadku Pekosińskiego” Grzegorza Królikiewicza, „Wszystkich kobietach Mateusza” Adama Więcka, „Kanadyjskich sukienkach” Macieja Michalskiego, a ostatnio jako Zosia w „Synu Królowej Śniegu” Roberta Wichrowskiego.

W 1998 roku podczas III Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach Anna Seniuk odcisnęła swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd. Jest też m.in. laureatką TeleKamery (1999) oraz Nagrody Honorowej „Jańcia Wodnika” na XXIV Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” we Wrześni za „talent i wdzięk oraz umiejętność oddawania skomplikowanych postaci i tworzenia z nich symboli, za dystans i poczucie humoru, dzięki którym nam widzom łatwiej się żyje, jednym słowem za markę, jak mówimy Seniuk, to już wiemy o co chodzi” (2017).

Marcin Zawiśliński