Dwa eseje filmowe z Polski w programie Berlinale 2024
Eseje filmowe „Grandmamauntsistercat” (reż. Zuza Banasińska) i „Pokój 404” (reż. Elysa Wendi, Lee Wai Shing) zostaną zaprezentowane w sekcji Forum Expanded podczas festiwalu Berlinale 2024. Pierwszy z nich to holendersko-polski obraz Zuzy Banasińskiej w koprodukcji z Wytwórnią Filmów Oświatowych w Łodzi, który był rozwijany w ramach vnLab (Laboratorium Narracji Wizualnych) działającego przy Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera. Drugi z kolei został tam wyprodukowany, a jest koprodukcją Polski i Chin (Hongkongu). 74. edycja festiwalu w Berlinie odbędzie się w dniach 15-25 lutego br.
„Grandmamauntsistercat” miał swoją światową premierę podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Rotterdamie. Film – stworzony z materiałów archiwalnych Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi – opowiada historię matriarchalnej rodziny widzianą oczami dziecka zmagającego się z reprodukcją systemów ideologicznych i ich przedstawień. Powstałe pierwotnie jako narzędzia dydaktyczne i propagandowe w komunistycznej Polsce materiały archiwalne zostają przekształcone w źródło fikcyjnych wspomnień.
Słowiańska postać wiedźmy Baby Jagi zostaje przeobrażona w „prehistoryczną boginię z czasów matriarchatu”. Ta transformacja wywołuje wielowarstwowe refleksje na temat pokrewieństwa i tożsamości, konfrontując dziecko z binarnymi rolami płciowymi. Członkinie rodziny opisują proces kreowania siebie i świata, obracając często seksistowskie i antropocentryczne obrazy w narzędzia wolności i oporu.
„Pokój 404”
Uchwalenie nowej ustawy o bezpieczeństwie w 2020 roku oznaczało poważną zmianę dla mieszkańców Hongkongu. Ten dwuletni proces przyniósł rzeczywistość, która miała się zmaterializować dopiero w 2046 roku. To surowe, nieoczekiwane przyspieszenie podsyciło uczucie niepokoju. Strach przed ściganiem mieszał się z impulsem do autocenzury, chęć odejścia zmagała się z poczuciem straty. „Pokój 404” to eseistyczna odpowiedź na dokument „Room 525” nakręcony przez tych samych artystów podczas rezydencji artystycznej w Hongkongu w 2019 roku, kiedy narastały niepokoje społeczne. Film stanowi przejście od dokumentu do eseju, od realnej przestrzeni pokoju 525 do rzeczywistości utożsamianej z najczęstszym błędem ery cyfrowej 404: File Not Found. Chęć wyrażenia obiektywnej prawdy o sytuacji, która przyświecała twórcom doświadczającym kataklizmu, ustępuje miejsca wątpliwościom, które rodzą się w świecie po kataklizmie.
Elysa Wendi – to singapurska artystka i filmowczyni mieszkająca w Hongkongu. Po 10 latach profesjonalnego tańca zaczęła eksperymentować z pomysłami choreograficznymi za pomocą filmu, performansów i projektów kuratorskich. Jest współzałożycielką Cinemovement, platformy ułatwiającej tworzenie filmów tanecznych poprzez wymianę kulturalną. Zainteresowana kwestią pamięci i śladów biograficznych, Wendi bada te tematy w swoich pracach na żywo i filmach. Jej film krótkometrażowy „1958 Delivery” został doceniony za pomysłowe zestawienie fotografii, historii i rytuałów performatywnych i zdobył nagrodę dla najlepszego filmu eksperymentalnego na South Taiwan Film Festival 2018. Niedawno otrzymała nagrodę dla najlepszego filmu dokumentalnego na festiwalu ArtHouse Film w Hongkongu za Forgive and Not to Forgive.
Lee Wai Shing – niezależny filmowiec z Hongkongu. Współpraca z Chinese Independent Documentary Lab w latach 2016-2018 dała mu możliwość realizacji własnych dokumentów. Jego najnowszy filmFamily Family Day, który powstał przy wsparciu HKU Documentary Seed Grants, zdobył Złotą Nagrodę (kategoria otwarta) podczas 24. edycji ifva Awards w Hongkongu. Obecnie pracuje jako montażysta przy projektach filmów dokumentalnych z innymi reżyserami, a także pracuje nad swoimi filmami eksperymentalnymi.
Szczegóły: https://vnlab.org/pracownia-eseju-filmowego/pokoj-404/