Festiwal Filmoteki Szkolnej - święto szkolnego kina

Festiwal Filmoteki Szkolnej. Fot. Marcin Kułakowski, PISF

15 czerwca zakończyło się święto kina szkolnego – Festiwal Filmoteki Szkolnej. Dwudniowe spotkanie w Warszawie było podsumowaniem roku funkcjonowania w szkołach Filmoteki Szkolnej: pakietu 55 polskich filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych oraz towarzyszącego mu zestawu komentarzy filmoznawczych i propozycji tematów do dyskusji podczas lekcji i w czasie wolnym.

W marcu ubiegłego roku taki pakiet został przez Polski Instytut Sztuki Filmowej (wspólnie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Polskim Wydawnictwem Audiowizualnym) przekazany do wszystkich gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych w Polsce. Ważnym elementem programu jest strona internetowa, która stanowi bazę materiałów uzupełniających, jak multimedialne wykłady, scenariusze lekcji i filmy kręcone przez uczniów.

Filmy i poświęcone im lekcje zainspirowały uczniów do zajęcia się różnymi formami aktywności związanej z kinem: od szkolnych klubów filmowych po własne produkcje.

Wielu z takich uczniów 14 czerwca przyjechało do Warszawy z nauczycielami. PISF i Centrum Edukacji Obywatelskiej zaprosiły ich na Festiwal Filmoteki Szkolnej. Poniedziałek poświęcony został na zwiedzanie miejsc związanych z filmem: Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, Warszawskiej Szkoły Filmowej, siedziby TVN, Platige Image, Archiwum Filmoteki Narodowej, The Chimney Pot oraz Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy. Wieczorem wszyscy obejrzeli krótkie filmy przygotowane przez uczniów z całej Polski.

Wtorek był już dniem otwartym dla publiczności. W kinie Kultura zebrały się dziesiątki osób chcących zapoznać się ze szkolną produkcją i animacją kultury filmowej. Wyświetlane były najlepsze zrobione przez uczniów filmy.

– Udało się już zrobić bardzo dużo, ale jeszcze wiele przed nami. Ciągle mamy w Polsce szkoły, które mimo wyposażenia ich w potrzebne narzędzia, nie korzystają z programu Filmoteka Szkolna. W przyszłym roku zamierzamy kontynuować szkolenia dla nauczycieli, trenerów i uczniów. Będziemy też współpracować z ośrodkami metodycznymi – przywitała gości Agnieszka Odorowicz, dyrektor PISF, inicjatorka projektu. – Ważne jest to, że kończymy przygotowania do drugiego etapu Filmoteki Szkolnej. W opracowaniu jest dwadzieścia osiem nowych tematów z użyciem ponad 50 filmów. Będą to bardziej, niż ostatnio skomplikowane zagadnienia. Mamy nadzieję, że zainteresujemy projektem wydawców podręczników.
Bardzo zachęcam też do uczestnictwa w warsztatach „Jak zrobić film”, które organizujemy wspólnie z Towarzystwem Inicjatyw Twórczych „ę”. Tradycyjnie zapraszam też nauczycieli na doroczną konferencję w Borkach, organizowaną przez Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Venae Artis”.

Mamy nadzieję, że Filmoteka spełniać będzie zadanie „wychowania poprzez film”, podobne do tego, co działo się kiedyś na lekcjach wychowawczych. Tym bardziej, że Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadziło właśnie do podstaw nauczania elementy edukacji medialnej.

– Wszystkie, nawet najlepsze programy Instytutu, Ministerstwa czy Centrum Edukacji Obywatelskiej, udają się tylko wtedy, jeśli są nauczyciele, uczniowie i szkoły, którzy znajdą w nich szansę dla siebie. Istnieją nauczyciele, dla których film jest pasją i którzy potrafią tą pasją zarazić swoich uczniów. Bardzo wierzę w edukację filmową i cieszę się, że te Filmoteka trafiła do polskich szkół – podkreślała Alicja Pacewicz z Centrum Edukacji Obywatelskiej, współorganizatora Festiwalu Filmoteki Szkolnej.

Po spotkaniu w sali kinowej uczestnicy przeszli do foyer kina, gdzie odbywały się targi projektów. Każda szkoła prezentowała przy stoisku swoje filmy i pomysły realizowane w ramach Filmoteki: kluby dyskusyjne, komiksy i plakaty przygotowane na podstawie filmów, sondy uliczne, scenki pantonimy itp. Wszystko to uczy młodzież odbioru i interpretacji kina, a więc także odnalezienia się we współczesnym świecie audiowizualnym.

Opiniami o pracach uczniów dzielili się z nimi zaproszeni eksperci, m. in. Agata Buzek, Karolina Gruszka, Andrzej Jakimowski, Adam Woronowicz i Paweł Sala.

Podsumowanie dwudniowego Festiwalu było jego ostatnim etapem. – To, co dziś zobaczyłam, było naprawdę bardzo poruszające. Wrażenie zrobiły na mnie pomysły i sposób narracji, wykorzystanie muzyki i efektów dźwiękowych oraz montaż. W paru przypadkach jest to praca niezwykle dojrzała i przemyślana. Te filmy mogłyby się śmiało znaleźć w ramówce telewizyjnej – zwróciła się do uczniów prof. Małgorzata Hendrykowska. – Myślę, że macie ogromy potencjał twórczy i wielu z was powinno się dalej kształcić w tym kierunku. Uważam też – i tu kieruję swoją wypowiedź do decydentów – że konieczne jest wprowadzenie do szkół przedmiotu edukacja medialna jako takiego, na prawach równych z innymi.

Zdarzyło się w Polsce coś naprawdę niezwykłego. W tym morzu narzekań udało się zrealizować fenomen w skali światowej – mówił z entuzjazmem prof. Marek Hendrykowski, jeden z opiekunów naukowych programu. – Projekt Filmoteka Szkolna na naszych oczach dokonuje przywrócenia pamięci polskiego kina. Filmy umieszczone w pakietach są wynikiem bardzo niekiedy ostrych, zawsze jednak merytorycznych dyskusji. Ale oprócz samych pakietów, ważna jest też realizacja Programu. Dlatego trzeba wpływać na dyrekcje szkół, żeby udostępniły pakiety, bo niektóre wciąż są zamknięte w bibliotecznych szafach. Zależy nam przecież na powszechnej edukacji filmowej i audiowizualnej.

– To, co widzieliśmy dzisiaj, stanowi bardzo różnorodny materiał. Filmy robione przez uczniów to zabawa i forma spędzania wolnego czasu. Ale są też rzeczy dużo poważniejsze: reportaże drążące losy człowieka, wypowiedzi na własny temat. Mi się ta różnorodność bardzo podoba – przyznał reżyser Andrzej Jakimowski. – Nawet wygłupy z kamerą są dobrą drogą do tego, żeby robić filmy. Fascynujący jest fakt, że odnajduję w produkcjach uczniów sposób myślenia wielkich dokumentalistów, jak Kieślowski i Łoziński, że przenika do nich to najbardziej szlachetne myślenie filmowe.

– To wspaniale, że na sali jest tyle osób zarażonych tą sama chorobą, w wielu przypadkach nieuleczalną: miłością do kina. Okazuje się, że w całej Polsce filmy rodzimych twórców znajdują publiczność. W szkołach pisze się ich recenzje, robi do nich plakaty, stanowią one inspiracje. To jest dobre i dla tych młodych ludzi, i dla twórców – podsumowała spotkanie Alicja Pacewicz z CEO.

Program Filmoteka Szkolna powstał z inicjatywy Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego. Otrzymał tytuł „Inicjatywy Edukacyjnej Roku 2009″ przyznawany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i „Głos Nauczycielski” oraz nagrodę honorową „Platynowe Koziołki” Festiwalu Filmów Młodego Widza „Ale Kino!”.