Finał 23. Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie
W dniach 4-8 lipca 2012 w Gdańsku odbył się finał 23. Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Wydarzenie było współfinansowane przez PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej.
23. finał Ogólnopolskiego Konkursu Widzy o Filmie
W finale tegorocznej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie wzięły udział 32 dwuosobowe drużyny ze szkół ponadgimnazjalnych, placówek oświatowych, młodzieżowych domów kultury i DKF-ów z całej Polski. Finaliści konkursu wzięli udział w sześciu etapach eliminacji. Rozwiązali trzy testy sprawdzające wiedzę z kinematografii polskiej, światowej i europejskiej, rozpoznawali fragmenty filmowe, napisali pracę pisemną z estetyki filmu i na temat związany z filmem dokumentalnym. Prace konkursowe oceniało jury w składzie: prof. Tadeusz Lubelski (przewodniczący), krytyk filmowy Bożena Janicka, prof. Mirosław Przylipiak, Jan Słodowski (Filmoteka Narodowa) i prof. Piotr Zwierzchowski.
Drużyna z Wałbrzycha najlepsza
Do ścisłego finału konkursu zakwalifikowały się trzy drużyny: z Wałbrzycha, Słupska i Świecia. Ostatni etap filmowych zmagań odbył się w kinie Neptun w Gdańsku i miał formę teleturnieju, któremu mogła przyglądać się publiczność. Finaliści odpowiadali na pytania związane z polskimi i zagranicznymi filmami, musieli rozpoznać fragmenty filmów i muzyki filmowej.
23. edycję konkursu wygrały Monika Majkowska i Aleksandra Baranowska z Zespołu Szkół nr 2 w Wałbrzychu. Drugie miejsce zajęły Zuzanna Nyc i Dorota Radwańska z II Liceum Ogólnokształcącego i Młodzieżowego Centrum Kultury w Słupsku, a trzecie Jędrzej Kościński i Konrad Kawka z I Liceum Ogólnokształcącego w Świeciu. Laureaci pierwszego i drugiego miejsca pojadą na 63. edycję Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie. Nagrodę „Złote pióro” i akredytację na 12. festiwalu T-Mobile Nowe Horyzonty za najlepszą pracę pisemną na temat „Film dokumentalny: odbicie rzeczywistości, portret człowieka, wypowiedź autora?” otrzymali Tomasz Borczyk i Piotr Gacek z Pałacu Młodzieży w Katowicach.
Organizatorami Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie są: Pomorska Fundacja Filmowa, Capital Park Gdańsk Sp. z o. o., Gdańskie Centrum Filmowe „Neptun-Helikon-Kameralne”, Sieć Kin Studyjnych i Lokalnych. Wydarzenie jest współfinansowane przez Samorząd Województwa Pomorskiego i PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Rozmawiamy z Anną Knap-Morzyk, szefową Gdańskiego Centrum Filmowego i organizatorką Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie.
PISF: W tym roku Ogólnopolski Konkurs Wiedzy o Filmie odbył się już po raz 23. Jest Pani jego organizatorką od samego początku. Proszę powiedzieć coś o genezie tego wydarzenia.
Anna Knap-Morzyk: Pierwszy Ogólnopolski Konkurs Wiedzy o Filmie odbył się dopiero podczas trzeciej edycji konkursu w ogóle. Pierwszy konkurs odbył się wyłącznie dla Trójmiasta. W ramach Gdańskiego Centrum Filmowego prowadziliśmy bardzo szeroką edukację filmową. Mieliśmy zajęcia z wykładowcami, którzy naszej młodzieży przybliżali historię kina światowego i polskiego. Prezentowaliśmy im muzykę filmową, staraliśmy się, żeby oglądali klasykę filmową. Po rocznych zajęciach postanowiliśmy zorganizować konkurs wiedzy o filmie. Chcieliśmy sprawdzić, co nam się udało przekazać młodzieży, ile z tej wiedzy zostało. Pierwszy konkurs był bardzo lokalny, spodobał się kuratorium, które stwierdziło, że inicjatywa mogłaby być rozszerzona przynajmniej na województwa współpracujące z gdańskim kuratorium. W drugim konkursie wzięło udział sześć województw z Polski Północnej. Do zorganizowania ogólnopolskiego konkursu zachęcił nas Piotr Łazarkiewicz, który był jurorem jednej z pierwszych edycji. Musieliśmy zmienić trochę formułę konkursu, przeprowadzić ogólnopolskie eliminacje. Udało nam się zorganizować też sieć organizatorów wojewódzkich, która z niewielkimi zmianami funkcjonuje do dzisiaj.
W finale konkursu wzięły udział 32 dwuosobowe drużyny z całej Polski. Jakiej wiedzy wymagacie Państwo od uczestników?
Istnieje opinia, że ten konkurs jest trudny i elitarny, ale od początku był przeznaczony dla młodzieży, której pasją jest film, która uczestniczy w zajęciach filmowych, która chce wiedzieć więcej. Wymagana jest bardzo rozległa wiedza: historia filmu polskiego, światowego, europejskiego. Uczestnicy muszą oglądać wiele filmów: klasykę, obrazy nagradzane na międzynarodowych festiwalach. Trzeba znać biografie i filmografie najwybitniejszych twórców polskiej i światowej kinematografii, nagrody festiwalowe, być osłuchanym z muzyką filmową.
Jak wygląda finał konkursu w Gdańsku?
Stworzyliśmy sześć etapów, w trakcie których młodzież rozwiązuje test z kinematografii polskiej, europejskiej i światowej, ogląda zmontowane w np. w sposób tematyczny fragmenty filmowe, które musi odgadnąć i przypisać do konkretnego reżysera, czy kierunku filmowego. Kolejnym zadaniem jest praca estetyczna na podstawie danego fragmentu filmowego. To tego etapu uczestnicy mogą się co roku przygotować w trakcie konkursu, biorąc udział w specjalnych warsztatach z estetyki filmu, które prowadzi prof. Mirosław Przylipiak. To zadanie rozwija umiejętność patrzenia na film. Konkurs uległ w ciągu lat pewnym modyfikacjom. Niektóre konkurencje zamieniliśmy na nowe. Na początku np. była cześć związana ze stworzeniem plakatu filmowego. Pytania są opracowywane przez jury w skład którego wchodzą m.in. prof. Tadeusz Lubelski, prof. Mirosława Przylipiak i prof. Piotr Zwierzchowski, jeden z pierwszych laureatów naszego konkursu.
Stałym elementem finału konkursu jest również praca pisemna na zadany temat.
Co roku uczestnicy konkursu muszą napisać esej. Najlepszą pracę w tej kategorii nagradzamy „Złotym piórem”. Jest ona również publikowana w miesięczniku Kino. W tym roku po raz pierwszy temat dotyczył dokumentu. Jury stwierdziło, że warto sprawdzić jak młodzież odbiera kino dokumentalne, na ile uczestniczy w jego odbiorze. Okazało się, że temat był trafiony i powstało wiele ciekawych prac. Po tych sześciu etapach wyłaniane są najlepsze trzy drużyny, które już przy udziale publiczności odpowiadają na pytania związane z filmami.
Czy utrzymujecie kontakt z finalistami i laureatami?
Oczywiście. Śledzimy ich losy i ścieżkę kariery zawodowej. Zorganizowaliśmy 10 i 20-lecie konkursu. Myślę, że 25-lecie również się odbędzie. Przykładem kontaktu może być prof. Zwierzchowski, laureat konkursu, który zasiada teraz w jury. Przez pewien okres czasu nagrodą główną w konkursie wiedzy o filmie, był indeks na filmoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Nasi laureaci, którzy tam studiowali są nam znani. Sześciu z nich jest doktorantami, którzy pracują właśnie na tej uczelni. Mamy wśród naszych laureatów również operatorów filmowych, aktorów, dziennikarzy, pracowników domów kultury, nauczycieli, którzy prowadzą zajęcia z filmu i autorów książek filmowych.
Indeks na filmoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim nie jest już główną nagrodą w konkursie wiedzy o filmie. Skąd ta zmiana?
Zmienił się regulamin i konkursy nie mogą nagradzać indeksem na żadną uczelnię. Musielibyśmy przekształcić naszą imprezę w olimpiadę, a nie jesteśmy tym zainteresowani, ponieważ to jest zupełnie innego rodzaju wydarzenie. Chcieliśmy nauczyć czegoś, ale w formie bardziej zabawowej. Pozwolić młodzieży dowiedzieć się czegoś więcej, nawiązać nowe znajomości. Nie chcemy organizować olimpiady stricte oświatowej. Od czasu, kiedy główną nagrodą nie jest już indeks i tak nasi finaliści dostają się na filmoznawstwo, kulturoznawstwo i są studentami Uniwersytetu Łódzkiego czy Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dlaczego warto wziąć udział w konkursie wiedzy o filmie?
Jeżeli młodzież ze szkół ponadgimnazjalnych ma zainteresowania związane z filmem, może sprawdzić swoją wiedzę właśnie poprzez udział w tym konkursie. To również okazja do poznania nowym osób o podobnej pasji z całej Polski. Uczestnicy konkursu mają możliwość poszerzenia swoich umiejętności. Mogą wziąć udział w specjalnych i ciekawych warsztatach, przeglądach filmowych. Mieliśmy bardzo wielu gości zza granicy związanych z filmem: reżyserów, aktorów, scenarzystów. W tym roku chcieliśmy zaprosić Susanne Bier, ale niestety jest bardzo zapracowaną osobą i nie udało się nam zgrać terminów. W tej chwili realizuje film w Ameryce. Ciekawe są również konkursowe nagrody. Laureaci wyjeżdżają na festiwale i imprezy filmowe. W tym roku główną nagrodą jest trzydniowy pobyt na Berlinale. Udział w konkursie to również okazja do bliższego poznania Gdańska i Trójmiasta.
Rozmawiała Paulina Bez