Jak było z "Układem zamkniętym"

Warszawa, 4 kwietnia 2013

Projekt filmu „Układ zamknięty” w reż. Ryszarda Bugajskiego (pierwotny planowany budżet: 6 005 530 zł, wnioskowane dofinansowanie: 2 944 940 zł) został złożony do Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w grudniu 2010 roku. Po akceptacji formalnej, w sesji 1/2011 wniosek został oceniony przez komisję ekspercką w składzie: Kinga Dunin, Grzegorz Łoszewski, Małgorzata Jurczak, Radosław Piwowarski, Wiesław Saniewski. Eksperci stosunkiem głosów: 3 tak/ 1 do poprawek/ 1 nie rekomendowali projekt filmu „Układ zamknięty” do dofinansowania.

Niemniej jednak, w sesji 1/2011 w ramach Programu Operacyjnego „Produkcja Filmowa” do oceny było w sumie 350 wniosków. Liczba projektów filmowych pozytywnie zaopiniowana przez ekspertów w zestawieniu z niewystarczającymi środkami finansowymi w dyspozycji dyrektor PISF spowodowała, że Instytut nie był w stanie zaangażować się m.in. we współfinansowanie projektu „Układ zamknięty”. W kolejnej sesji 2/2011 z powodu niewystarczających i bardzo ograniczonych środków finansowych zaledwie 4 projekty, w tym jeden debiut i jeden film drugi, mogły uzyskać dofinansowanie Instytutu.

Z doniesień prasowych i wypowiedzi twórców filmu, w tym m.in. z wywiadu z reżyserem opublikowanego w „Newsweek Polska” (26.9.2011) wynikało, że mimo braku możliwości zaangażowania Instytutu w produkcję filmu, producent zamknął budżet ze środków prywatnych i rozpoczął okres zdjęciowy. Wobec braku środków finansowych, kolejna sesja 3/2011 w Instytucie została odwołana.

W marcu 2012 roku, producent zwrócił się do dyrektor PISF o zgodę na ponowne złożenie wniosku w sesji 2/2012 (wymóg ustawowy). Zgoda taka została wydana, jednak producent nie dopełnił warunków formalnych. Wniosek został przez producenta uzupełniony i w następnej sesji 3/2012 złożył go do wybranej przez siebie, jednej z sześciu komisji eksperckich filmu fabularnego. Jej liderem był Filip Bajon.

Producent ubiegał się o kwotę ponad 1,9 mln zł, co stanowiło 38,93% nowego budżetu filmu deklarowanego na 4 903 335 zł. W obowiązującym od 2012 roku systemie eksperckim w Programie Operacyjnym „Produkcja Filmowa” wnioskodawca (producent) ubiegający się o dofinansowanie samodzielnie wskazuje we wniosku komisję ekspercką pierwszego etapu, która oceni jego projekt. Tak też postąpił Filmicon Dom Filmowy S.C., producent „Układu zamkniętego”.

Komisja ekspercka w składzie: Filip Bajon (lider), Andrzej Bart, Janusz Anderman, Rafał Marszałek i Grzegorz Łoszewski większością głosów (3 nie/ 1 tak/ 1 wstrzymujący się) nie rekomendowała projektu „Układ zamknięty” do oceny w drugim etapie procedury eksperckiej. Co warto podkreślić, w obowiązującym od zeszłego roku dwuetapowym systemie oceny projektów dyrektor PISF nie uczestniczy w spotkaniach komisji pierwszego etapu. Decyzje o skierowaniu projektu do drugiego, decydującego etapu oceny (spotkanie liderów komisji eksperckich danego rodzaju filmowego z dyrektor PISF) leżą wyłącznie w gestii ekspertów.

Po decyzji komisji eksperckiej kierowanej przez Filipa Bajona, dofinansowanie z puli ekspertów (85% wszystkich środków przypadających na sesję) w sesji 3/2012 stało się niemożliwe. Dodatkowo, producent nie odwołał się od decyzji komisji eksperckiej do dyrektor PISF, co uniemożliwiło rozpatrywanie jego wniosku w ramach puli 15% środków finansowych pozostających w dyspozycji dyrektor PISF.

Nie bez znaczenia był także fakt niedostarczenia przez producenta aktualnego materiału filmowego, z którym mogliby zapoznać się eksperci oceniający „Układ zamknięty”. Pracownicy PISF informowali producenta o takiej możliwości m.in. w piśmie z dnia 20 września 2012 roku. Do terminu posiedzenia komisji eksperckiej tj. 4 października 2012 roku, płyty te nie zostały dostarczone ani do Instytutu, ani bezpośrednio do żadnego z członków komisji eksperckiej kierowanej przez Filipa Bajona.

Życzymy powodzenia w dystrybucji kinowej twórcom filmu „Układ zamknięty” oraz sukcesów międzynarodowych. PISF, podobnie jak podczas współorganizowanego przez Instytut spotkania z międzynarodowymi agentami sprzedaży „Polish Films – International Audience. Warsaw Meetings with International Sales Agents”, deklaruje gotowość wsparcia reżysera i producenta filmu w zagranicznych działaniach promocyjnych.

Rafał Jankowski

Rzecznik prasowy PISF