Nie żyje Alicja Helman

Zmarła prof. Alicja Helman. Z wykształcenia muzykolog, była pionierką polskiej filmologii – teoretykiem i historykiem filmu, tłumaczką oraz eseistką. Miała 85 lat.

Ukończyła studia muzykologiczne na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1955–1973 pracowała w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie, była kierownikiem Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Literatury i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (1973–1986) i Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (od 1986). Kierownik Katedry Teorii Filmu w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ, a następnie jego dyrektor (do 2007). Członkini PAU, Polskiego Towarzystwa Semiotycznego, Deutsche Gesellschaft für Semiotic Studies oraz International Association for Semiotic Studies. Jej ostatnia posada to profesor w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

Jej najważniejsze książki poświęcone były teorii filmu: „O dziele filmowym” (1970 i 1981), „Przedmiot i metody filmoznawstwa” (1985), „Podstawy wiedzy o filmie” (2008), „Historia myśli filmowej. Podręcznik” (2008). Jest także autorką książek: „Film faktów i film fikcji” (1977), „Historia semiotyki filmu” (1993), „Rola muzyki w filmie” (1996), „Twórcza zdrada. Filmowe adaptacje literatury” (1998). Była też redaktorem i autorką większości haseł dziesięciotomowego Słownika pojęć filmowych (1991-1998). W ostatnim czasie napisała monografie Luchina Viscontiego, „Urok zmierzchu. Filmy Luchina Viscontiego” (2001) i Carlosa Saury, „Ten smutek hiszpański” (2005), a także dwóch twórców chińskich: „Odcienie czerwieni. Twórczość filmowa Zhanga Yimou” (2010) – za którą otrzymała Nagrodę im. Bolesława Michałka oraz „Ścieżkami utraconego czasu. Twórczość filmowa Chena Kaige” (2012).