Nie żyje reżyser Paweł Kędzierski

Reżyser zmarł 21 stycznia 2019 roku w Warszawie, miał 72 lata. Był twórcą blisko 30 krótkich i kilku pełnometrażowych filmów dokumentalnych.

Osiągnięcia artystyczne

Paweł Kędzierski studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie reżyserię na PWSFTviT w Łodzi. Studia ukończył w 1971 roku. Jego mistrzami byli Jerzy Bossak i Kazimierz Karabasz. Pracę zawodową rozpoczął realizując trzy dokumenty dla Telewizji Polskiej: „Widziane z dołu” (1971) z Marcelem Łozińskim, „Bezdroże” (1972) i „Puste krzesła” (1972), dwa ostatnie z Radosławem Piwowarskim.

W 1973 roku związał się z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych (obecnie Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych) – kuźnią polskiej szkoły dokumentu.

„Należę do pokolenia ’68, marzec przeżyłem na studiach i w Warszawie i w Łodzi. Wszyscy chcieliśmy coś przekazać z tamtych czasów. Gdy tylko pojawiła się możliwość zrobienia pierwszego filmu po przyjęciu nas, Marcela Łozińskiego i mnie do WFD, postanowiliśmy, że nakręcimy go wspólnie i że będzie to film o Marcu ’68. Ujęcie tematu wprost nie przeszłoby przez cenzurę, więc w filmie «Happy End» pokazaliśmy typowo «Marcową» sytuację: wyrzucanie z pracy młodego inżyniera na zebraniu partyjnym” – mówił Paweł Kędzierski. Jednym z operatorów „Happy Endu” był Stanisław Niedbalski, a film zmontowała Lidia Zonn.

Paweł Kędzierski brał udział w powstaniu pełnometrażowego dokumentu WFD „Robotnicy 1971: Nic o nas bez nas” (1972) w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego i Tomasza Zygadło. „Film w naszej wersji został odrzucony z przyczyn politycznych, a na zmiany cenzorskie, z którymi wyemitowała go Telewizja Polska pt. «Gospodarze», nie godziliśmy się. Wycofaliśmy nazwiska” – podkreślał. 

Paweł Kędzierski był członkiem Zespołu X Andrzeja Wajdy. Zbliżył się wtedy do kina fabularnego, reżyserując nowelę w filmie „CDN” (1975) oraz film „Trochę wielkiej miłości” (1976), a także dzieląc się z Agnieszką Holland i Jerzym Domaradzkim reżyserią głośnego filmu o młodzieży „Zdjęcia próbne” (1976).

W 1990 roku został współzałożycielem Studia Filmowego Kronika – w jego ramach funkcjonowała przez szereg lat Polska Kronika Filmowa. W dokumentach: „Wybory 89” (1990), „Wybór Polski” (1991), „Jaka Polska” (1996, współreżyseria dwóch ostatnich: Andrzej Piekutowski) i „Zdarzyło się tylko w Polsce” (2011) uchwycił przemiany ustrojowe w Polsce.

Wyróżnienia

Spośród krótkich dokumentów, które Paweł Kędzierski zrealizował w WFD, największy sukces odniósł „Dzień Dziecka” (1981) – tytuł zdobył Nagrodę Główna na MFF Krótkometrażowych w Oberhausen. Film to zapis jednego dnia, od przebudzenia do zaśnięcia dwójki braci z warszawskiej rodziny inteligenckiej, przedstawienie presji jakiej poddawane są dzieci przez otaczający świat dorosłych, rodzinę, szkołę, organizacje społeczne. Fabularyzowany dokument „My Cichociemni. Głosy żyjących” (2008) przyniósł mu m.in. Złotą Szablę na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Historycznych i Wojskowych w Warszawie oraz Platinum Remi na Worldfest Independent Film Festival w Houston. 

Paweł Kędzierski był ekspertem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, gdzie zasiadał w Zarządzie Głównym i przewodniczył Sekcji Filmu Dokumentalnego. Od momentu powstania Studia Munka pracował w Radzie Programowej „Pierwszego Dokumentu”. 

Paweł Kędzierski jest laureatem Nagrody Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii. 

Pogrzeb Pawła Kędzierskiego odbędzie się 30 stycznia 2019 roku o godz. 11.30 na Cmentarzu Północnym w Warszawie (ul. Wóycickiego 14). 

Materiały: SFP, Culture.pl