Nie żyje Wojciech Pszoniak

Wojciech Pszoniak, jeden z najwybitniejszych aktorów teatralnych i filmowych, a także pedagog, zmarł 19 października w wieku 78 lat. Zagrał w kilkudziesięciu filmach m.in.: „Weselu”, „Ziemi obiecanej”, „Dantonie”, „Korczaku” czy „Arii dla atlety”.

Pochodził ze Lwowa, gdzie się urodził i spędził pierwsze dwa lata życia. Pod koniec II wojny światowej jego rodzina musiała wyjechać z tego miasta. Dorastał już w Gliwicach. W młodości grał na skrzypcach i klarnecie, w średniej szkole muzycznej w Bytomiu uczył się gry na oboju, udzielał się też w orkiestrze wojskowej. Występował w teatrach amatorskich i studenckich, a także w kabaretach. W 1961 roku założył kabaret „Czerwona Żyrafa”.

W 1968 ukończył studia na PWST w Krakowie. Występował na deskach najważniejszych polskich teatrów: Starego w Krakowie, Narodowego i Powszechnego w Warszawie. W latach 1974–1980 był wykładowcą w warszawskiej PWST. W latach 70. występował także w kabarecie Pod Egidą. Od końca lat 70. grał w teatrach francuskich, a w latach 80. wyjechał na stałe do Paryża. Następnie grywał zarówno w przedstawieniach francuskich, jak i w polskich. Zajmował się też reżyserią teatralną.

Nagradzany za role filmowe

W filmie polskim debiutował w 1970 roku rolą w „Twarzy anioła” (reż. Zbigniew Chmielewski). Wystąpił w kilkudziesięciu filmach polskich, francuskich i w produkcjach międzynarodowych. Zagrał m.in. tytułową rolę w „Diable” (reż. Andrzej Żuławski, 1972), rolę Mieszka I w „Gnieździe” (reż. Jan Rybkowski, 1974), doktora Marglewskiego w „Szpitalu Przemienienia” (reż. Edward Żebrowski, 1978), postać Siedelmayera, dyrektora cyrku w „Arii dla atlety” (reż. Filip Bajon, 1979), Josełe w „Austerii” (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1982) oraz Kamińskiego w „Strajku” (reż. Volker Schlöndorff, 2007).

Wystąpił także w filmach Andrzeja Wajdy: w roli dziennikarza i Stańczyka w „Weselu” (1972), Moryca w „Ziemi obiecanej” (1974), Robespierre’a w „Dantonie” (1983) i tytułowej roli w „Korczaku” (1990). Wielokrotnie nagradzany, m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych za role w filmach „Ziemia obiecana” oraz „Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy”, za którą w 2016 roku otrzymał również Polską Nagrodę Filmową Orły.