Polskie filmy nagrodzone na 48. MFF w Karlowych Warach

Zakończył się 48. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Karlowych Warach. Podczas uroczystej gali zamykającej tegoroczną edycję nagrody otrzymały polskie filmy współfinansowane przez PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej: „Papusza” w reżyserii Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze otrzymała Wyróżnienie Specjalne Jury Konkursu Głównego a „Płynące wieżowce” Tomasza Wasilewskiego Kryształowy Globus dla najlepszego filmu w konkursie East of the West.

„Papusza” z Wyróżnieniem Specjalnym Jury

Spośród 14 konkursowych tytułów, które walczyły o Kryształowy Globus, jury w składzie: Agnieszka Holland (przewodnicząca) , Ivo Andrle, Claudia Llosa, Sigurjon „Joni” Sighvatsson, Meenakshi Shedde, Frédéric Boyer, Alon Garbuz nagrodziło polską produkcję Wyróżnieniem Specjalnym. Konkurs Główny wygrała węgierska produkcja „Le grand cahier” w reżyserii Jánosa Szásza.

Nagroda dla filmu współfinansowanego przez PISF

Nowy film twórców nagrodzonych już w Karlowych Warach w 2005 roku za film „Mój Nikifor” (Nagroda Główna – Kryształowy Globus, nagroda za najlepszą reżyserię oraz nagroda dla najlepszej aktorki Krystyny Feldman), to oparta na faktach dramatyczna historia Papuszy – pierwszej romskiej poetki, która zapisała swoje wiersze oraz pierwszej tłumaczonej na polski i wydanej w oficjalnym obiegu, której utwory trwale wzbogaciły polską kulturę o wgląd w cygańską „duszę”. W filmie główne role zagrali Jowita Budnik (Papusza) i Antoni Pawlicki (Jerzy Ficowski). Autorami zdjęć do filmu są Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń, muzykę stworzył Jan Kanty Pawluśkiewicz, a producentem jest Lambros Ziotas (Argomedia Sp. z o.o.).

Zbiorowa praca wybitnych artystów

Światowa premiera „Papuszy” odbyła się w Karlowych Warach 1 lipca. Tego samego dnia twórcy filmu spotkali się z dziennikarzami na konferencji prasowej. Reżyserka podczas spotkania podkreśliła znaczącą podwójność: obraz miał dwóch reżyserów, dwóch operatorów, a sama Papusza miała dwóch mężczyzn życia. Dziennikarze podczas konferencji chwalili znakomity efekt współpracy autorów zdjęć: Krzysztofa Ptaka i Wojciecha Staronia. – Efekt końcowy jest niezwykle przekonujący. Nigdy nie widziałem tak wiarygodnie sfilmowanego środowiska romskiego w filmie – podkreślał podczas konferencji jeden z dziennikarzy. Joanna Kos-Krauze mówiła o tym, iż „Papusza” to zbiorowa praca wybitnych artystów i jak zauważyła -wizja końcowa jest w pewnym stopniu wypośrodkowana, ponieważ wśród tak wielu twórczych indywidualności istniały pewne różnice natury artystycznej.

Dzieło niezwykłe

Zarówno krytycy polscy jak i zagraniczni nie szczędzili polskiemu filmowi pozytywnych recenzji, pisząc m.in. iż jest to „wzorcowy film biograficzny”. – Po projekcji długo nie mogłam dojść do siebie. „Papusza” jest dziełem niezwykłym, które wdziera się w podświadomość, wciąga bez reszty, nie pozwala na wystawianie łatwych cenzurek – pisała w Rzeczypospolitej Barbara Hollender. Widzowie chwalili także zdjęcia autorstwa Krzysztofa Ptaka i Wojciecha Staronia: – Krzysztof Ptak (który pracował z Krauzami przy filmie „Mój Nikifor”) i Wojciech Staroń dali filmowi jedne z najbardziej spektakularnych czarno-białych zdjęć ostatnich lat – pisał  Dan Fainrau w recenzji filmu w Screen Daily. – Film tworzą wspaniale wyrzeźbione, malarskie, czarno-białe zdjęcia. To rodzaj wizualnej mozaiki, stworzonej z małych, wymierzonych kostek, jak części symfonii próbującej odtworzyć rytm dzieł poetki, która stworzyła bolesne wersy o trudnych warunkach życia i o ranach zadanych Romom, w czasie panowania różnych reżimów, w szczególności przez nazistów – pisał na stronie Ogginotizie.it Umberto Rossi.

Polska premiera „Papuszy” Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauza planowana jest na czwarty kwartał tego roku. Dystrybutorem filmu jest firma Next Film.

„Płynące wieżowce” najlepszym filmem sekcji East of the West

W konkursowej sekcji East of the West, która prezentuje debiuty i drugie filmy zrealizowane przez reżyserów z Europy Środkowej i Wschodniej, jury w składzie: Éva Vezér (przewodnicząca), Peter Paul Huth, Maja Miloš, Piotr Mularuk i Sergej Stanojkovski najlepszym filmem wybrało współfinansowane przez PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej „Płynące wieżowce” Tomasza Wasilewskiego (jego debiut „W sypialni” prezentowano podczas ubiegłorocznego festiwalu w sekcji Forum Niezależnych; „Płynące wieżowce” światową premierę miały podczas MFF Tribeca w Nowym Jorku).

Współczesna historia

Drugi w karierze Wasilewskiego obraz to współczesna, uniwersalna historia o dojrzewaniu, poszukiwaniu własnej tożsamości oraz akceptacji siebie i innych. Główny bohater – Kuba (Mateusz Banasiuk) to młody chłopak, który mieszka razem z matką (Katarzyna Herman) i swoją dziewczyną, Sylwią (Marta Nieradkiewicz). Z pozoru życie Kuby wydaje się jasne i poukładane. Kocha swoją dziewczynę, studiuje na AWF-ie i jako pływak jest jednym z głównych faworytów do udziału w zbliżających się zawodach. Na jednej z imprez poznaje Michała (Bartosz Gelner). Między chłopakami rodzi się silna emocjonalna więź. Kuba nieoczekiwanie odkrywa fascynację innym mężczyzną. Przerażony uczuciami, które się w nim budzą, nie potrafi odnaleźć się w nowej dla siebie sytuacji.

Polska premiera filmu „Płynące wieżowce” Tomasza Wasilewskiego odbędzie się 22 lipca podczas 13. MFF T-Mobile Nowe Horyzonty. Obraz będzie prezentowany we Wrocławiu w ramach Międzynarodowego Konkursu Nowe Horyzonty.

Polskie filmy nagradzane w Karlowych Warach

Podczas poprzednich edycji festiwalu w Karlowych Warach nagrodzono także inne polskie produkcje współfinansowane przez Polski Instytut Sztuki Filmowej. W 2009 roku Filip Garbacz zdobył specjalne wyróżnienie jury za rolę w filmie „Świnki” Roberta Glińskiego. W 2010 roku Mateusz Kościukiewicz i Filip Garbacz otrzymali ex aequo nagrodę za najlepsze role męskie w filmie Pawła Sali „Matka Teresa od kotów”. W 2011 roku nagrodę główną w konkursie filmów dokumentalnych otrzymał film „Deklaracja nieśmiertelności” w reżyserii Marcina Koszałki. W ubiegłym roku w kategorii Najlepsza rola męska nagrodzony został polski aktor Eryk Lubos za kreację w filmie „Zabić bobra” Jana Jakuba Kolskiego.

48. MFF w Karlowych Warach – nagrodzeni:
Konkurs Główny

• Grand Prix – Kryształowy Globus – „Le grand cahier”, reż. János Szász
• Kryształowy Globus za wkład w rozwój światowego kina – Oliver Stone, John Travolta, Theodor Pištěk
• Nagroda Specjalna Jury – „A Field in England”, reż. Ben Wheatley
• Nagroda dla najlepszego reżysera – Jan Hřebejk za film „Honeymoon”
• Najlepsza rola żeńska – Amy Morton, Louisa Krause, Emily Meade, Margo Martindale za film „Bluebird”
• Najlepsza rola męska – Ólafur Darri Ólafsson za film „XL”
• Wyróżnienie specjalne – „Papusza” reż. Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze

Konkurs East of the West

• Nagroda główna – „Płynące wieżowce”, reż. Tomasz Wasilewski
• Wyróżnienie – „Miracle”, reż. Juraj Lehotský

Nagroda publiczności: „Revival”, reż. Alice Nellis

Independent Camera Award: „Things the Way They Are”, reż. Fernando Lavanderos

Konkurs Filmów Dokumentalnych:

• Nagroda główna – „Pipeline”, reż. Vitaly Manskiy
• Najlepszy dokument poniżej 30 minut – „Beach Boy”, reż. Emil Langballe
• Wyróżnienie specjalne – „The Manor”, reż. Shawney Cohen

Marta Sikorska, Paulina Bez