Polskie produkcje wyróżnione w Wenecji

Współfinansowany przez PISF film „Żeby nie było śladów” Jana P. Matuszyńskiego otrzymał nagrodę krytyków Premio Bisato d’Oro (best picture) na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Analogiczne wyróżnienie w sekcji Orizzonti trafiło do koprodukcji „Słabsze ogniwo” Joaquina del Paso (best cinematography). Łącznie w tym roku w Wenecji zostało zaprezentowanych pięć polskich produkcji (trzy na festiwalu i dwie na Venice Days), oprócz nagrodzonych także „Nosorożec” Olega Sencowa (Orizzonti), a w ramach Giornate degli Autori: „Anatomia” Oli Jankowskiej i „Wielka cisza” Alessandro Gassmanna. 78. edycja festiwalu odbywa się w dniach 1-11 września br.

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji uchodzi za najstarszą imprezę filmową na świecie. Został założony w 1932 roku, a obecnie jest częścią Biennale w Wenecji. Tegoroczne wydarzenie otworzył najnowszy film Pedro Almodovara – „Madres Paralelas”.

W Konkursie Głównym znalazło się 21 produkcji, a wśród nich polski film „Żeby nie było śladów” w reżyserii Jana P. Matuszyńskiego. Złoty Lew trafił do Audrey Diwan za film „Zdarzenie”, Srebrny Lew – Wielka Nagroda Jury dla Paolo Sorrentino za film „To była ręka Boga”, a Srebrny Lew – najlepsza reżyseria do Jane Campion za film „Psie pazury”. Nagrody przyznało jury, w skład którego weszli: Bong Joon Ho (przewodniczący), Chloé Zhao, Alexander Nanau, Saverio Costanzo, Virginie Efira, Sarah Gadon, Cynthia Erivo. 

Konkurs Główny

„Żeby nie było śladów” to historia zamordowanego Grzegorza Przemyka, którego sprawą w latach 80. XX wieku żyła cała Polska. Rutynowe zatrzymanie w centrum Warszawy, które zakończyło się tragedią. Zbrodnia, która poruszyła cały naród. W maju 1983 roku władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zaangażowały cały swój aparat państwowy – Służbę Bezpieczeństwa, milicję, media, prokuraturę i sądy, aby za wszelką cenę i w majestacie prawa uchronić winnych śmierci Grzegorza Przemyka od jakichkolwiek konsekwencji.

W filmie główne role grają Tomasz Ziętek i Sandra Korzeniak oraz Mateusz Górski jako Grzegorz Przemyk. Partnerują im m.in. Jacek Braciak, Agnieszka Grochowska, Robert Więckiewicz, Aleksandra Konieczna, Adam Bobik i Tomasz Kot. Reżyserem jest Jan P. Matuszyński, a za produkcję odpowiada Aurum Film – Leszek Bodzak i Aneta Hickinbotham, a zagranicznymi partnerami są: Les Contes Modernes (Francja) i Background Films (Czechy). Autorką scenariusza do filmu jest Kaja Krawczyk-Wnuk. W projekcie wzięli udział również m.in. operator Kacper Fertacz czy montażysta Przemysław Chruścielewski. Muzykę do filmu skomponował Ibrahim Maalouf. Za dźwięk odpowiedzialni byli Kacper Habisiak, Sébastien Crueghe i Jarosław Bajdowski, za kostiumy Małgorzata Zacharska, a za charakteryzację Pola Guźlińska. Scenografię przygotował Paweł Jarzębski. 

Orizzonti – film pierwszy

W sekcji Orizzonti weneckiego festiwalu znalazła się m.in. meksykańsko-polska koprodukcja „Słabsze ogniwo” Joaquina del Paso, w której w rolę jednego z głównych bohaterów wcielił się Jacek Poniedziałek. Współautorami scenariusza jest reżyser filmu oraz Lucy Pawlak. Za zdjęcia odpowiada Alfonso Herrera Salcedo, za montaż Paloma López Carrillo, za charakteryzację Aleksandra Dutkiewicz i Jorge Fuentes, za kostiumy Ursula Schneider, Lucia del Mar Suárez del Real i Paulina Kuźnicka, a za muzykę Michael Stein i Kyle Dixon. Polskimi koproducentami filmu jest Fundacja Amondo Films (Paweł Tarasiewicz i Hanna Drewek) oraz Agencja Role Play (Rafał Krus). Za efekty specjalne odpowiadało studio Lightcraft. W obsadzie filmu znaleźli się: Valeria Lamm Williams, Yubah Ortega, Lucciano Kurti, Eric Walker, Santiago Barajas, Enrique Lascurain, Jacek Poniedziałek oraz Raul Vasconcelos. 

W opisie fabuły czytamy: co roku Centro Escolar los Pinos, prestiżowa szkoła religijna dla chłopców, wysyła swoich nastoletnich uczniów, „synów elitarnej klasy Meksyku”, na obóz w położonej na uboczu wsi. Chłopcy pod czujnym okiem nauczycieli i księży doskonalą swój „rozwój” fizyczny i moralny. Wszyscy starają się znaleźć swoje miejsce w tym elitarnym i hermetycznym społeczeństwie, gdzie klasa społeczna i kolor skóry rodziców określają status dziecka. Pierwszej nocy uczestnicy obozu odkrywają dziurę w ogrodzeniu, która uruchamia łańcuch tajemniczych wydarzeń. Wszystko wskazuje na to, że włamał się intruz z niebezpiecznej sąsiedniej wioski i że dzieci mogą stać się celem handlu narządami i satanistycznych rytuałów, podsycanych żądzą społecznej zemsty. Gdy histeria i paranoja rozprzestrzeniają się wśród chłopców, staje się jasne, że sprawy nie wyglądają tak, jak się wydaje. A jeśli zagrożenie nie pochodzi z zewnątrz, ale z obozu? 

Orrizonti – film drugi

W tej samej sekcji zostanie również zaprezentowany najnowszy film Olega Sencowa „Nosorożec”. Będzie to światowa premiera tego ukraińsko-polsko-niemieckiego dramatu kryminalnego, którego akcja rozgrywa się na Ukrainie w latach 90., podczas transformacji Związku Radzieckiego. Młody człowiek o pseudonimie Nosorożec zaczyna jako drobny złodziejaszek, by szybko wspinać się w hierarchii przestępczej. 

Autorem zdjęć do filmu jest Bogumił Godfrejow, a za montaż odpowiada Karolina Maciejewska. Do pracy nad filmem zaangażowane zostało też studio postprodukcyjne DI Factory. Polskim koproducentem „Nosorożca” jest Apple Film Production, ukraińskimi producentami – Arthouse Traffic oraz Cry Cinema, a partnerem po niemieckiej stronie – ma.ja.de. 

Giornate degli Autori

W sekcji Venice Days – Giornate degli Autori jury – składającemu się z 27 młodych kinomanów ze wszystkich krajów Unii Europejskiej – przewodniczyć będą Mina Mileva i Vesela Kazakova. Przyzna ono GdA Director’s Award dla najlepszego filmu spośród dziesięciu wyselekcjonowanych tytułów. Jednym z nich jest polsko-francuska „Anatomia” w reżyserii Oli Jankowskiej. 

Film to wycinkowy zapis z kilku dni w życiu Miki, trzydziestokilkuletniej kobiety, która po przyjeździe do rodzinnego kraju i spotkaniu z ojcem, którego nie widziała wiele lat, a który w wyniku urazu mózgu i utraty pamięci przekonany jest teraz, że kobieta wciąż jest nastolatką – wyrusza w podróż w czasie przez swoje dotychczasowe życie. To nakręcona na kamerze cyfrowej, 35mm, VHS i w podczerwieni oraz korzystająca z materiałów archiwalnych, kolażowa opowieść o czasie, duchach, pamięci, tożsamości i cienkiej granicy między byciem a niebyciem. W rolach głównych występują Karolina Kominek i Andrzej Poniedzielski. 

W tej samej sekcji, ale w ramach Special Events zaprezentowany zostanie również włosko-polski obraz „Wielka cisza” (Il silenzio grande) w reżyserii Alessandro Gassmanna, który wraz z Maurizio De Giovanni i Andrea Ozza jest autorem scenariusza. Za zdjęcia do filmu odpowiada operator Michał Sterzyński, a polskim koproducentem jest Agresywna Banda.