Cyfrowa "Ucieczka z kina Wolność"

11 czerwca 2012 w warszawskim kinie Kultura odbyła się kolejna premiera filmu zrekonstruowanego cyfrowo w ramach projektu KinoRP. Tym razem zaprezentowano „Ucieczkę z kina Wolność” w reżyserii Wojciecha Marczewskiego. Rekonstrukcja filmu była współfinansowana przez PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Ucieczka z kina Wolność

W kinie „Wolność” odbywa się projekcja filmu „Jutrzenka”. Seans przerywa niecodzienne wydarzenie. Aktorzy na ekranie ożywają i buntują się przeciwko temu, co zapisane jest w dalszej fabule filmu. Wszyscy szukają wolności, której nie ma. Aktorzy prowadzą między sobą rozmowy, wciągają w nie publiczność. Wytykają sobie nawzajem błędy, ośmieszają się. Wokół kina gromadzą się tłumy gapiów zainteresowanych całym zajściem. Władze i służby zastanawiają się co począć w tej niecodziennej sytuacji. Przybywa także cenzor, dawniej krytyk literacki i dziennikarz, który stara się rozwikłać tę niezwykłą zagadkę. Zaciera się granica między fikcją a rzeczywistością.

12 lat po premierze

W rolach głównych w filmie wystąpili: Janusz Gajos, Teresa Marczewska, Zbigniew Zamachowski, Piotr Fronczewski i Ewa Wencel. Autorem zdjęć jest Jerzy Zieliński. Muzykę do filmu napisał Zygmunt Konieczny. Film został wyprodukowany przez Studio Filmowe Tor. Premiera „Ucieczki z kina Wolność” odbyła się w 1990 roku. Film zdobył nagrody na polskich i zagranicznych festiwalach. Projekcja „Ucieczki z kina Wolność” stała się wydarzeniem artystycznym na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku – Gdyni w 1990 roku.  Film uhonorowano Grand Prix i nagrodą dziennikarzy. Obraz w filmie zrekonstruował The Chimney Pot, a dźwięk Joanna Napieralska, Iga Stankiewicz oraz Strefa Dźwięku.

Film o zagubionym człowieku

Przed pokazem twórcy filmu spotkali się z publicznością. Janusz Gajos, który w filmie zagrał cenzora Rabkiewicza, podzielił się swoimi refleksjami związanymi z obrazem Wojciecha Marczewskiego: – Okazuje się, że film opowiada o jeszcze czymś innym: że przejść na drugą stronę barykady jest trudno, że się to może udać, ale jest tam również ostrzeżenie, że nie będzie tak łatwo. No i doświadczamy tego do dziś. Sam reżyser, Wojciech Marczewski, film opisuje jako opowieść o człowieku, który zrobił błąd w swoim życiu, który spadł na dno i próbuje się podnieść – opowiadał aktor.

Jedna z ważniejszych ról Janusza Gajosa

– Myślę, że prawda życia, prawda ekranu polega na tym, że prawdziwy cenzor wyraził się negatywnie o scenariuszu, a filmowy cenzor przyjął prawie na klęczkach scenariusz. Przeczytałem go w jeden wieczór i stwierdziłem, że to jest taka szansa, która się bardzo rzadko zdarza. (…) Uważam go za jeden z najważniejszych w moim życiu zawodowym – mówił na spotkaniu z publicznością Janusz Gajos.

„Purpurowa Róża z Kairu” Woody’ego Allena

Wojciech Marczewski dziękował swojej ekipie filmowej, a także samemu Woody’emu Allenowi: – (…) chciałbym podziękować w tym momencie Woody Allenowi, który za darmo oddał mi prawo do użycia fragmentu „Purpurowej Róży z Kairu”. Nigdy tego publicznie nie mówiłem. Jestem mu głęboko wdzięczny, ponieważ wszyscy sądzili w Polsce to wymagać będzie ogromnych pieniędzy, zwłaszcza, że to był jego ukochany film (…) – opowiadał reżyser.

Łódź miasteczkiem z obrazów Marca Chagalla?

Wojciech Marczewski wspomniał również o ciekawej rozmowie poprzedzającej zatwierdzenie filmu:

– Pierwszą wersję scenariusza zatwierdzoną w zespole (…) wysłaliśmy do ministerstwa. Jeden z urzędników po 2-3 tygodniach zaprosił mnie na rozmowę i powiedział tak: proszę pana, fantastyczny, piękny scenariusz. Te obrazy, które pan tam umieścił zupełnie jak Marc Chagall, małe miasteczko, naprawdę Marc Chagall. Ja mówię, ale to nie jest małe miasteczko. On mówi no tak, w małym miasteczku to nie ma cenzorów.

Kino bez napisów

Organizatorami uroczystej premiery byli: Stowarzyszenie Filmowców Polskich, PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej, Studio Filmowe Tor, kino Kultura oraz twórcy projektu KinoRP. Film „Ucieczka z kina Wolność” można zobaczyć w ramach cyklu „Kino bez napisów” w dniach 12-14 czerwca w kinach: Kultura w Warszawie i Polonia w Łodzi.

Projekt KinoRP

KinoRP to przedsięwzięcie zainicjowane w roku 2008 przez firmę KPD. Jego celem jest rekonstrukcja najwybitniejszych dzieł polskiej sztuki filmowej i dostosowanie jakości filmu do możliwości technicznych najnowszej technologii projekcji. Projekt honorowym patronatem objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski.

Partnerami przedsięwzięcia są: Studio Filmowe Kadr, Studio Filmowe Tor, Studio Filmowe Zebra, The Chimney Pot, YakuMama Film, Studio Filmowe TPS, Dukszta&Malisz, TOYA Studios, Sound Place i Studio Company. Koordynatorem projektu jest Cyfrowe Repozytorium Filmowe.

Rekonstrukcja cyfrowa filmu „Ucieczka z kina wolność” była współfinansowana przez PISF – Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Aleksandra Owczarz