„Skąd dokąd” zwycięzcą Odesa International Film Festival

Pełnometrażowy dokument „Skąd dokąd” wygrał 14. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Odesie (19-26 sierpnia). Obraz w reżyserii Maćka Hameli zdobył też statuetkę dla najlepszego ukraińskiego dokumentu w Konkursie Narodowym. To kolejne nagrody dla tej polsko-francusko-ukraińskiej produkcji po festiwalach Millennium Docs Against Gravity oraz Sheffield DocFest w Wielkiej Brytanii. Film jest współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Odessie jest jednym z największych festiwali filmowych w Europie Wschodniej i głównym wydarzeniem kina narodowego, gdzie odbywają się premiery najbardziej wyczekiwanych filmów ukraińskich, a także debiuty młodych talentów. Powstał w 2010 roku, aby promować wysokiej jakości kino artystyczne wśród ukraińskiej publiczności, a także wspierać rozwój tamtejszego przemysłu filmowego w kraju i za granicą.

Przez wzgląd na działania wojenne toczące się na terytorium Ukrainy, festiwal kontynuuje swoją działalność w różnych miejscach poza Odesą. 14. edycja festiwalu odbyła się w kilku lokalizacjach, m.in. w Czerniowcach w południowo-zachodniej części Ukrainy (pokazy filmów konkursowych i pozakonkursowych oraz wydarzenia branżowe). Z kolei retrospektywy i filmy z sekcji specjalnych wyświetlane były w ograniczonym zakresie w samej Odesie w kinie Multiplex.

Pokazy i nagrody „Skąd dokąd”

Pokaz na festiwalu w Odesie był pierwszą projekcją polsko-francusko-ukraińskiej koprodukcji w Ukrainie. „Skąd dokąd” miał swoją polską premierę na festiwalu Millennium Docs Against Gravity, gdzie zdobył główną nagrodę w Konkursie Polskim oraz nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych. Następnie miał miejsce światowy pokaz filmu w Cannes – w sekcji ACID.

Ostatnio obraz zdobył główną nagrodę Jury w Konkursie Międzynarodowym Sheffield DocFest w Wielkiej Brytanii, a także był prezentowany w ramach 51. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego FEMA La Rochelle we Francji w sekcji promującej projekt l’Année du Documentaire 2023.

Opis fabuły filmu

Początek inwazji Rosji na Ukrainę. Ludzie zawieszeni w czasie i przestrzeni, w obliczu niepewnego tu i teraz, decydują się na porzucenie tego, co mają najcenniejsze i wsiadają bez zastanowienia do zakurzonego vana na obcych rejestracjach. Samochód przemierza tysiące kilometrów, pełniąc rozmaite funkcje: poczekalni, szpitala, schronu, a przede wszystkim przestrzeni do zwierzeń i wyznań, którymi w sposób naturalny zaczynają dzielić się współtowarzysze podróży z przypadku.

Film „Skąd dokąd” (ang. „In the Rearview”) to portret zbiorowy złożony z doświadczeń ludzi, którzy mają jeden cel: znaleźć bezpieczne schronienie. W vanie, ich tymczasowym azylu, zniesione są różnice płci, wieku, koloru skóry, sprawności fizycznej, pochodzenia, tożsamości, poglądów czy wiary. W języku ukraińskim „skąd” (звідки / zvidky) i „dokąd” (куди / kudy), to też rutynowe pytania zadawane podczas próby przebicia się przez liczne punkty kontrolne, rozmieszczone na terenie Ukrainy.