Zakończyła się pierwsza sesja

Fot. Marcin Kułakowski, PISF

Pokazem nagrodzonego podczas DOK Leipzig dokumentu „Vodka Factory” Jerzego Śladkowskiego 22 stycznia zakończyła się pierwsza sesja 6. edycji Dragon Forum – Międzynarodowej Akademii Dokumentu. Podczas 4 dni w Warszawie nad swoimi projektami pracowało ponad 40 filmowców z kilku europejskich krajów.

Pierwsza tegoroczna sesja Dragon Forum, nazwana przez organizatorów „scenariuszową” poświęcona została pracy nad tym, o czym i w jaki sposób będą opowiadać zgłoszone projekty. Biorący udział w warsztatach (warunkiem uczestnictwa jest m.in. prezentowanie projektu przez jego reżysera, a także producenta) opowiadali o pomysłach na swoje filmy podczas codziennych grupowych sesji w międzynarodowym gronie filmowców, a także na indywidualnych spotkaniach z ekspertami. Podczas styczniowej sesji uczestników Dragon Forum wspierało 5 wykładowców: reżyser Jerzy Śladkowski, autorka filmu „Schizofrenia” i wykładowczyni Szkoły Wajdy – Vita Żelakeviciute, dyrektorka Dragon Forum i producentka – Dorota Roszkowska, producent filmowy i script doctor – Steven Seidenberg oraz redaktor zamawiający z telewizji Arte/ZDF – Hans-Robert Eisenhauer (zamówił między innymi film „Buena Vista Social Club” Wima Wendersa).

Kilkudniowe spotkanie było dla młodych twórców unikalną okazją do skonfrontowania swoich planów filmowych z opiniami doświadczonych ekspertów międzynarodowego rynku filmu dokumentalnego. Autorzy przedstawiali swoje projekty przed liczną grupą kolegów i wykładowców, konfrontując się tym samym z oczekiwaniami publiczności oraz znawców gatunku. Już podczas pierwszych rozmów padało podstawowe pytanie: dlaczego chcecie realizować właśnie takie filmy? – Dlaczego miałbyś dostać pieniądze od telewizji, funduszu regionalnego czy jakiegoś innego źródła? Proszę sobie wyobrazić, jest tu kilkadziesiąt osób, a pieniądze na realizację są tylko dla jednej ekipy. Spróbuj przekonać nas właśnie do twojego pomysłu! – mówił podczas jednego z pierwszych spotkań Jerzy Śladkowski, reżyser filmu „Dwa Rembranty w ogrodzie”, który otwierał ubiegłoroczny 50. Krakowski Festiwal Filmowy.

– Obok osobistej motywacji twórcy najważniejsze jest, by filmowiec odpowiedział sobie na podstawowe pytania: Co? Jak? W jakim celu? – mówili prowadzący spotkania. Na warsztatach Dragon Forum można było obserwować od podstaw, jak rodzi się film dokumentalny. Co chcesz opowiedzieć? Dlaczego zajmujesz się właśnie tym tematem? Kto jest bohaterem filmu? Gdzie będzie toczyła się akcja? Jak zamierzasz opowiedzieć swój film? – to tylko niektóre z pierwszych pytań, jakie stawiali wykładowcy i koledzy młodym filmowcom.

– Nie jestem artystą, reprezentuję komercyjną stronę filmowego biznesu. Jestem zainteresowany tym, by powstawało wiele filmów i by opowiadały one różnorodne historie, ale sam nie zajmuję się ich opowiadaniem. Nie ukrywam, że dla mnie liczą się liczby, np. ile osób obejrzało film. Stosuję taką paralelę: możesz być artystą, ale możesz być też rzemieślnikiem, kiedy robisz filmy. Ja z pewnością jestem tym drugim (…) – mówił podczas pierwszych zajęć Steven Seidenberg. – Podczas tych warsztatów na pewno niejednokrotnie będziecie zdziwieni, ponieważ prowadzący zajęcia będą nie raz mieli różne zdania. Zaufajcie nam i uwierzcie, że będzie to dobre dla waszych filmów. Wszyscy tutaj zajmujemy się opowiadaniem historii. Najważniejsze jest pytanie: jak opowiadać te historie? Jesteśmy tu po to, aby pomóc wam spojrzeć na wasze opowieści z różnych stron.

Steven Seidenberg mieszkający w Wielkiej Brytanii jest producentem pracującym głównie dla stacji telewizyjnych na Dalekim Wschodzie. Produkowaniem filmów dokumentalnych zajmuje się od prawie 30-tu lat, współpracował m.in. z Errolem Morrisem przy realizacji „Krótkiej historii czasu” o Stephenie Hawkingu.

Wykładowcy Dragon Forum podczas 4 dni warsztatów pomagali w developmencie 17 projektów z Polski, Ukrainy, Rosji, Chorwacji, Węgier, Słowacji, Niemiec i Francji. Wspólnie dyskutowali o tym, jak udoskonalać projekty, kto mógłby być ich odbiorcą, a nawet jaką długość filmu dokumentalnego wybrać dla swojego pomysłu i jak zaplanować rozmowy z bohaterami filmu.

Wykładom i indywidualnym konsultacjom towarzyszyły Wieczory Otwarte, dostępne dla publiczności. Gościem Dragon Forum był m.in. Michał Klimkiewicz z Film New Europe, który opowiedział o działaniu serwisu filmowego www.filmneweurope.com i o tym, jakie korzyści może dać korzystanie z niego. Publiczność spotkała się również z reżyserką filmu „Co wydarzyło się na wyspie Pam” Elizą Kubarską, alpinistką, która uczestniczyła z projektem tego filmu w Dragon Forum 2009. Niezwykle ciekawy był wykład „Docs Go Global. What It Means For Us?” Hansa-Roberta Eisenhauera, redaktora Arte/ZDF. Eisenhauer przedstawił współczesne tendencje w dokumencie telewizyjnym, ilustrując je fragmentami najnowszych filmów, które powstały pod jego redakcją. Zwrócił uwagę na rosnącą obecność i promocję filmów dokumentalnych w internecie, opowiadał z entuzjazmem o zjawisku „webdocs”. Eisenhauer zauważył, iż kilka pokazywanych podczas Dragon Forum projektów również może mieć swoje rozszerzenie w sieci.

Dużym zainteresowaniem wśród uczestników Dragon Forum cieszyło się spotkanie z przedstawicielem stacji telewizyjnej HBO Jerzym Dzięgielewskim, który jest producentem m.in. filmu „Ucieknijmy od niej” Marcina Koszałki oraz sprawował nadzór producencki nad dokumentem „Czekając na sobotę” Ireny i Jerzego Morawskich. Ten ostatni film miał wśród widzów HBO oglądalność porównywalną do zachodnich produkcji komercyjnych prezentowanych w tej stacji. Dzięgielewski w interesujący sposób przedstawił strategie swojej stacji dotyczące naboru filmów dokumentalnych. Oszacował, iż rocznie czyta około 100 scenariuszy filmowych, z których do produkcji trafia mniej więcej 5. Interesujący jest fakt, iż film wyprodukowany np. przez HBO Polska potem trafia do widzów tej stacji w innych krajach Europy Środkowej. Dzięki temu widzowie w Polsce będą mogli obejrzeć np. węgierski film „Invisible Strings – Talented Pusker Sisters” w reżyserii Ágnes Sós, wyprodukowany przez HBO w Budapeszcie na podstawie projektu rozwijanego na Dragon Forum 2009.

– Jesteśmy niezwykle zadowoleni z tych zajęć, mimo że pod koniec warsztatów zauważyliśmy, że nasza koncepcja filmu zmieniła się o 180 stopni, dzięki pomocy wykładowców – mówił Mirosław Skowron, jeden z twórców prezentujących swój projekt podczas pierwszej sesji Dragon Forum. – Szczególnie jesteśmy zadowoleni z indywidualnych rozmów z wykładowcami. Mimo iż początkowo wydawali się nam bardzo krytyczni, to ich uwagi okazały się dla nas ogromnie ważne – podkreślała chorwacka producentka Vanja Jambrović, opiekująca się projektem „Gangster of Love”.

Kolejna sesja Międzynarodowej Akademii Dokumentu Dragon Forum 2011 odbędzie się w Warszawie w kwietniu, a jej tematem będą tym razem zagadnienia dotyczące sposobów wyprodukowania filmu dokumentalnego. Każda z 17 ekip prezentujących swój projekt będzie musiała przedstawić trailer swojego projektu oraz ulepszoną wersję treatmentu.

Marta Sikorska